Twee Oude Kapellen in Soest

Gepubliceerd 25-01-2006

Vandaag een foto van de "Kapel van Isselt" gelegen op de grens van Soest en Amersfoort., Het verhaal is van de heer Kraaijenbrink, geboren in Soest en al jaren wonende in Canada waar hij een tuincentrum heeft. Wij hebben al eerder gebruik gemaakt van de herinneringen van hem aan Soest. Kraaijenbrink is ruim tachtig jaar. Hij weet nog dat hij in ,1930 bij zijn vader achter op de motor, mee moest om vader te helpen een foto te maken van de Kapel van Isselt. Het fototoestel was een zwaar geval van hout , leer en veel koper. Daarbij kwamen twee aanpassende houders van 13 x 18 cm glasplaten. Dan was een statief ook grotendeels van hout en zwaar en onhandelbaar. In die tijd bereed mijn vader een motorfiets en dan hing het fototoestel en de platen in een grote rieten tas over zijn schouder. Ik moest mee om het statief vast te houden en op de bestemde plaats versjouwen. Een foto maken was een hele operatie in die tijd. De Kapel was bewoond en lag in dicht kreupelhout. De bewoners van de aangebouwde boerderij lieten ons ook de Kapel van binnen bekijken. Deze was blijkbaar nog in gebruik en ik herinner mij een altaar en beelden. Ook de ongebruikelijke lange houten tafels die in het achterhuis stonden zijn mij altijd bijgebleven."
Kraaijenbrink schrijft verder dat hij altijd heeft gedacht dat de de Duitse bezetter indertijd de Kapel van Isselt met de grond gelijk heeft gemaakt omdat deze in het schootsveld van hun verdedigingslinie lag. Dit is gelukkig niet juist. De Kapel staat nog recht overeind en omdat te bevestigen zijn wij zelf de foto bij deze aflevering zaterdagmiddag 14 januari 2006 gaan maken. (de foto die wij toegestuurd kregen was een papieren kopie en vaak niet geschikt voor herdruk in de krant.)Tot zover de nog bestaande Kapel Isselt.
Kraaijenbrink schrijft verder over een 2de Kapel die bij de Soesders minder bekend is, en hopelijk weten oudere inwoners ons hierover meer te vertellen.
" Er was destijds in Soest nog een andere kapel op de plaats waar nu twee winkelpanden staan aan de van Weedestraat pal ten noorden van het huidige foto Swager stond 100 jaar geleden een voormalig zusterhuis genaamd Marienburg met aan de Noordkant aangebouwde kapel die dagelijks door de nonnen werd gebruikt. Het kwam leeg te staan nadat zij het voormalige landhuis "Nieuwerhoek " betrokken en hierin het Rusthuis begonnen wat thans nog als "Nieuw Marienburg" bekend staat.

Verschillende huurders woonde er enige tijd in o.a. de toen pas aangestelde Gemeente Secretaris Jan Batenburg met zijn jonge gezin. Zij vertrokken toen hun nieuwgebouwde huis onder aan de Wilhelminalaan klaar was. Doordat de bewoners steeds wisselden was de tuin erg in verval geraakt. Aan de voorkant werd het soms nog enigszins bijgehouden maar de achterkant was alles verwilderd en dichtgegroeid met enkele loopgangetjes door het hoge begroeisel. Via een gat in de afscheiding tussen het er naast gelegen opslagterrein van de bouwmaterialenmhandel de firma Gebroeders Swager kon je de vage omtrekken van de kapel wel door de struiken zien. Wij speelden er als jochies met Mout, de oudste zoon van de secretaris. De kapel werd toen nog alleen als opslagruimte gebruikt. 

Een van de latere bewoners was de familie Notten. Mij was verteld dat hij een gepensioneerde zendeling was uit Nederlands Oost Indie. Er waren vier lange overslanke aardige dochters die altijd heel trots vertelden dat ze allemaal een eigen slaapkamer hadden. Dit waren de voormalige nonnencellen. Sommige van de meisjes waren geziene korfbalspeelsters, zij staken bijna boven iedereen uit.Veel later ben ik bij toeval ook nog eens in die kapel geweest. De Kapel en zusterhuis waren gevestigd op Van Weedestraat nr 19 en 21. De Kapel bevond zich op de eerste verdieping.Het was ongeveer 1947. Er was grote schaarste aan woningen en de kapel was toen bewoond door het echtpaar Ger en Greet van Reemst. Zij behoorden tot vooraanstaande families in Drente.Zij voelden zich daar niet erg veilig gedurende de laatste jaren van de Duitse Bezetting en waren toen min of meer "ondergedoken" nabij Utrecht. Een grote kapel was het niet maar genoeg voor een kleine familie om met wat behelpen in te kunnen wonen. Er stond een platte buiskachel in die wat warmte verschafte en waarop ook gekookt werd. Slaap en woongedeelte waren met gordijnen afgeschermd. Wat de meeste ruimte en de beste plaats innam waren tien grote platte houten stapelvitrines met aan de bovenkant glas. Hierin zat entomoloog Van Reemst zijn levenswerk. Ze bevatten zijn uitgebreide insektenverzameling. Opgezette vlinders, rupsen, torren vliegen en kevers en zo meer.Iedere vitrine zat propvol en ik had zoiets nog nooit gezien..De verzamelaar Van Reemst is naderhand vertrokken om in dienst te treden bij de Stichting " Het Overijssels Landschap". Ten tijde van de herindeling van het gebied "Achter Dammers" is ook dit historische gebouw en het bekende Cafe Restaurant Eemland , wat er schuin tegenover lag, afgebroken. Er is niets meer van het oude terug te vinden in dit gebied. Alleen het oude Notarishuis van Dammers (Lindenhof) en de naam Swager die voortleeft in het bedrijf "foto Swager" . De fotozaak wordt nu nog gedreven door direkte nakomelingen van de Gebroeders Swager bouwmaterialenhandel. Een groot gedeelte van dit gebied werd in die tijd ingenomen door hun opslagterrein en loodsen. (Het zusterhuis is gebouwd ten behoeve van de Zusters Augustinessen van Delft. Het Kloostercomplex is gesloopt in 1979). Hartelijk dank aan de heer Kraaijenbrink voor de informatie van 75 jaar geleden, de tijd dat Soest nog rijk was aan nijvere nonnen. 

---

Heeft u aanvullende informatie bij dit artikel, gelieve contact met ons op te nemen

Verdwenen Soest is mede mogelijk gemaakt door