Gepubliceerd 28-12-2005
Vandaag in Hervonden Soest een soort foto die je in deze tijd van het jaar wel verwacht in de Soester Courant. Wellicht denkt de lezer, zeker een foto van een koor dat dezer dagen een van de vele kerstconcerten in Soest heeft gegeven. De foto is veertig jaar geleden gemaakt en we zien het toenmalige Hervormde Kinderkoor van de Oude Kerk. De kerstdagen waren in 1965 ook al drukke tijden voor een kinderkoor. Op eerste kerstdag ‘s morgens de kerstdienst in de kerk en ‘s middags in groepjes van vijf zes kinderen zingen aan het bed bij enkele zieke mensen thuis en een wat groter groepje ging kerstliedjes zingen bij een bejaardenhuis of meer bejaarden pension "De Alde Terp" aan de Nieuweweg. De zangertjes namen voor de zieken ook nog een fruitbakje mee en voor het bejaardenhuis op een plank een meter krentenbrood.
Links op de foto zien we de toen nog jonge maestro, cantor en organist Maarten Kooy. Kooy is in 1950 door de Kerkvoogdij officieel benoemd als cantor - organist van de Oude Kerk. Met zijn aantreden als organist en cantor veranderde er wel wat in de Oude Kerk. Kooy pakte het lijzige zingen van psalmen en gezangen aan. De amateur organisten voor Maarten Kooy paste hun orgelspel aan bij de zingende gemeente, maar Kooy draaide de zaak om en dwong de gemeente zich aan ritme van de organist te houden. Men zong in de Oude Kerk al uit de liedbundel van 1938 , maar vaak niet strikt genoeg de geschreven muzieknoten uit het boek. Kooy schroefde ook het tempo wat op. Een en ander stuitte wel op weerstand en verzet bij gemeente en voorgangers. De mensen hadden bij het straffe ritme niet genoeg adem , zei men, en velen vonden het vlugge zingen in het begin ook niet eerbiedig. De kerkdiensten met koor waren in die tijd uitsluitend nog in de avonddienst van 19.00uur geroosterd.
Het nieuwe liedboek voor de kerken, waar de Nederlandse Kerken nu nog uit zingen, was in die jaren in voorbereiding en Maarten Kooy zat in de commissie en was een van de landelijke adviseurs. Het grote koor van de Oude Kerk studeerde tientallen vierstemmige liederen in ,als proeve, om te beoordelen of zij wel geschikt waren. Het nieuwe Liedboek 491 gezangen is in 1973 uitgekomen.
Na de restauratie van de Oude Kerk (1957) formeerde Kooy naast het grote koor ook een jeugdkoor. Al gauw had het kinderkoor een reportoire kerkmuziek ingestudeerd en de kwaliteit een grammofoonplaatje te maken. Dit eerste plaatje werd uitgebracht ten behoeve van het nieuw te bouwen wijkgebouw voor de "Middenwijk" en kon voor vijf gulden worden aangeschaft. Het wijkgebouw is nooit gebouwd maar in die behoefte voorziet nu "de Deel".
Het grammofoonplaatje bevatte de volgende composities: Laudate Pueri van Felix Mendelssohn Bartoldy voor vrouwenkoor met orgel, Meester men zoekt u wijd en zijd in een bewerking voor koor, orgel, strijkers en hobo, Met avonds laten schermerschijn, Gezang 283 N.H.B. (1938) voor vierstemmig koor, strijkers en hobo. Behalve het Hervormd Jeugdkoor waren de uitvoerenden: Henk Brouwer en Violaine van Dijk viool, Mies Gardien altviool, Pieta Gardien cello. Peter Klopstra contrabas, Cor Coppens hobo en Jan Jansen orgel.
Later werden voor de N.C.R.V. ook opnamen gemaakt van o.a de Hohe Messe met een authentiek instrumentarium en het Te Deum van Henry Purcell. Als solisten traden enkele jongens en meisjes uit het koor op.
Er waren een paar gouden stemmetjes in het koor van o.a. Jan van Barneveld en de zoon van de cantor ,Peter Kooy. Hij is in en buiten Europa beroemd geworden en heden nog een veel gevraagde solo baszanger. Het Hervormd Jeugdkoor werd zelfs internationaal bekend door het maken van tournees in Duitsland , Belgie en Oostenrijk.
Christine Kooy herinnert zich van die tijd nog de busreizen naar Duitsland. Autosnelwegen waren nog niet goed op elkaar aangesloten en via binnenwegen moest de bus naar Oldenburg of naar Monheim of naar het Duitse Soest rijden. Om de tijd door te komen zong het koor tijdens de rit canons "Amersfoort, Apeldoorn, Deventer Holten, Kerkkoor op naar Oldenburg " en verder volgden er nog een paar regels tekst ,maar die is ze vergeten.
Letty van Neerbos (later de vrouw van Dick van de Pol) herinnert zich nog de heerlijke donzen dekbedden in Duitsland. Nederland sliep nog onder dekens.
Maarten Kooy had een netwerk met andere organisten , De A-kerk in Groningen (Evert Westra) en de St.Bavo in Haarlem (Klaas Bolt) Met het zingen in andere kerken en vooral buiten de grenzen wist hij het grote koor maar ook de jeugd te stimuleren en bij de kerkmuziek te betrekken. Dit is heden bij de jeugd helaas ook een beetje verdwenen soest.
Nagekomen commentaar: Nocolette Neerbos, nichtje van Letty Neerbos meldt via email dat achter nummer 5, Jantje van Barneveld, Anneke Oorthuys verscholen staat. Ze kan het zien aan haar neus.Verder horen we de tekst van de canon:
Amersfoort,Apeldoorn,Deventer,Holten.
Kerkkoor op naar Oldenburg
Jond en oud op eigen wijs
Kyrie Eleis.
Dat werd als canon luidkeels in de bus gezongen en klonk als een veelstemmig gezang.
Historische Vereniging Soest/Soesterberg
Steenhoffstraat 46
3764 BM Soest