Het Teeken des Kruises Openluchtspel 1926

Gepubliceerd 01-06-2005

Deze week in verdwenen/hervonden soest een foto die is gemaakt in de crisisjaren 1926 . We zien afgebeeld een enorm décor in het openluchttheater dat als achtergrond moest dienen voor het openluchtspel “In het Teeken des Kruises”. Omdat op tal van andere plaatsen van ons land dergelijke opvoeringen massa’s volk trekken wilde men ook in Soest openluchtspelen gaan opvoeren. Soest had immers al een theater gelegen in een prachtige natuur en men wilde het nieuw leven inblazen. Initiatiefnemer was de kunstschilder Jacques.Doeser.

Er werd een comite gevormd bestaande uit de Heeren: Pastoor Vossenaar, M.Iburg,P.J.van Nes, Mr.J.H.van Doorne, J.Spree, C.Haver en J.J.Doeser. Het plan was in augustus van 1926 minimaal vijf en mogelijk tien uitvoeringen te geven van “Het teeken des Kruises” naar de bekende roman van Barlett. Het stuk speelt in de omgeving van Rome, tijdens de strijd der eerste Christenen. De overwinning van het Christendom op het Heidendom. 
Voor de eerste opvoering zou plaatsvinden is er heel wat werk verzet. Er moest een garantiefonds komen van f 1200..= ,om zeker te zijn de kosten te dekken. Verwacht werd dat de gemeente ook zou meedoen. Na veel gedoe in de gemeenteraad besluit deze voor 500 gulden garant te staan onder voorwaarden dat twee volksvoorstellingen worden gegeven tegen ten hoogste 50 cts. entrée. De 1200 gulden werden inderdaad wel bijeengebracht alleen jammer dat de Soesters zelf weinig hadden bijdragen. 
Verder lezen we uit krantenknipsels waar we al deze informatie vandaan hebben, een gedeelde van een promotie stukje van Pastoor Vossenaar in mooi proza: 
‘In Soest valt nu niet zoo bijster veel te genieten, en het bijwonen van een werkelijk zeer schoon openluchtspel is toch een ander soort genieting dan een toertje in de zweefmolen bijvoorbeeld. Het gemeentebestuur zelf kan uit den aard der zaak ook maar weinig doen om de inwoners der gemeente eens een genoegen te doen; nog zelfs geen voorstel tot belastingverlaging. Er zijn in Soest zooveel dingen waarover te klagen en zoo weinig waarover te juichen valt, dan alleen reeds uit dit oogpunt, om de inwoners van Soest eens te doen genieten van iets artistieks.Iets wat in Soest nog nooit geweest is, en daarboven iets van opvoedende schoonheid, dat aanbevelingswaard is om verwezenlijkt te worden. Men heeft gezien, uit het adres dat de keuze is gevallen, op het bekende stuk: “Het teeken des Kruises”. Dit stuk heeft reeds vele successen beleefd als theaterstuk; als openluchtspel in het nog nooit opgevoerd. Ook hierin kan dus Soest de eerste zijn ertoe mede te werken. Het stuk behelst ,zeer in het kort geschetst, de geschiedenis van een jonge christin uit den tijd van de christenvervolging, voor wie door een vervolger liefde wordt opgevat. Het behandeld dan den geestesstrijd van dien heiden, die getrokken wordt eenerzijds door zijn liefde tot die christin, die ook weer staat in den strijd tusschen haar liefde voor hem en haar geloof, en anderzijds zich teruggetrokken voelt door de ingewortelde begrippen van zijn eigen godsdienst en zijn positie als Romeins krijgsman. Tenslotte overwint zowel de liefde, als het geloof.en de Romein sterft den marteldood naast zijn geliefde, onder het uitspreken van zijn geloof in den God der christenen, tot welk geloof hem, zoals meermalen is geschied, de heldendeugden der christenen, in het bijzonder de levensreinheid van de christin Mercia, reeds tevoren hadden getrokken.’

Al met al zijn de 9 opvoeringen van “Het teeken des Kruises” ,in 9 tafreelen van Barett, bewerkt door de NV. Groot Tooneel , Directie: Lemaire en Langenaken, zeer voorspoedig verlopen. 
Een bijzonder succes is geweest dat Hare Majesteit de Koningin-Moeder, die eerst te kennen had gegeven maar een gedeelte van de voorstelling te willen bijwonen, zoo ingenomen was met het vertoonde, dat Zij tot het einde toe bleef.

Aan het einde van de laatste opvoering op woensdagavond werden de totaal 70 mensen die hadden meegewerkt nog eens uitgebreid bedankt. Het publiek was opgetogen. De hoofdfiguren Marcus en Mercia werd een fraaie reuker aangeboden. De dames en heren die een dubbelrol speelden, nu eens waren zij christenen en dan weer in de rol van hofhouding, kregen ook veel applaus. De heren Pieper van Doorne, Doeser en van Duren die een “sprekende” rol hadden, iets wat tussen beroepsartisten niet meevalt, werden uitgebreid bedankt. Verder werd de heer Koelink die zelf de verlichtingsapparaten had gefabriceerd en aangebracht , bedankt. En een speciale hulde voor de heer Doeser, de initiatiefnemer , die ook het hele décor had bedacht en geschilderd. Tot zover de opvoeringen in 1926, die vijf duizend bezoekers had getrokken vanuit Soest en omgeving.
Gelukkig zijn er nu anno 2005 ook nog mensen die de laatste jaren ons openluchttheater nieuw leven hebben ingeblazen. We noemen in het bijzonder mevrouw Berna Kousenmaker. Ieder jaar weet zij met een aardig vol programma genietingen van toneel, zang, dans en muziek te komen. 

Aanstaande zondag houden zelfs de samen-op-weg-kerken van Soest hun dienst onder de blote hemel in Cabrio. Hopelijk wordt het zonnige zondag want het weer moet wel meezitten.

---

Heeft u aanvullende informatie bij dit artikel, gelieve contact met ons op te nemen

Verdwenen Soest is mede mogelijk gemaakt door