Kies een jaartal

Soester Paardentram (1895-1924)

Gepubliceerd 06-01-2010

Vandaag in hervonden soest een foto van het hartje van het oude soest. De foto,een mooie ansichtkaart met groeten uit Soest,is gemaakt tussen 1924 en 1926.Dit weten we omdat de pastorie in het midden van de foto in 1924 is gebouwd en de tramremise aan de rechterzijde van de foto er nog op staat en in 1926 is afgebroken.

De Soester paardentram is ooit begonnen op 1 juli 1895. Het lijntje liep van de tramremise bij Oude Kerk tot naar station in Baarn. 
‘Boeren burgers en de vele pensiongasten, die ’s zomers Soest en Baarn als hun vakantieoord hadden gekozen, maakten regelmatig gebruik van de paardentram.’schrijft de soester historicus Engelbert Heupers in zijn boek “Soest bij kaarslicht en tuitlamp.” De paardentram voorzag in een behoefte. ’s Zomers maakten velen een rit met de paardentram, die langs het Paleis Soestdijk voerde, waar in die tijd H.M.Koningin Emma met haar hofhouding de zomers doorbracht. De rijtuigen,in de zomer meest twee, werden door een of twee paarden over de rails voortbewogen.Een wagenbestuurder mende de paarden vanaf het voorbalkon.Verder deden twee conducteurs dienst op de tram. Zij waren in uniform gekleed, verkochten de kaartjes en bij een retour knipten ze er een gaatje in. De rit vanaf de remise begon stapvoets en ging al gauw over in een matige draf langs de rijksweg in de richting van Baarn, waar de rit bij het Buurstation aan de Generaal van Heutzlaan eindigde. (nu restaurant De Generaal)
Er waren onderweg verschillende haltes. De eerste bij het voormalige Raadhuis tegenover het postkantoor. Verder kon men uit- of instappen bij de Wilhelminaboom (hoekje bij Mets),bij Nieuwerhoek en bij het befaamde Hotel Trier op de grens van Soest en Baarn, ter hoogte van de Praamgracht. In Baarn was dan nog een halte bij de voormalige herberg De Oranjeboom aan de Amsterdamse-straatweg. 
Men overwoog eens het lijntje door te trekken richting Soesterberg tot station Soestduinen. Zo ver is het niet gekomen. 
De paardentram heeft gefunktioneerd tot 1924. In dat jaar is de tramdienst Soest-Baarn ,na 26 jaar dienst te hebben gedaan, opgeheven.
De paardentram werd achterhaald door het opkomende snelverkeer: de auto. In de jaren twintig werden de paarden al vervangen door de auto, een Ford, die de rijtuigen over de rails naar Baarn voorttrok. Dit was het begin van het einde. De twee Fort-trucs, die als trekkracht dienst deden, kregen een andere bestemming. 
Een van de auto’s werd in gebruik genomen door de Gemeentelijke Keuringsdienst van vee en vlees en diende om afgekeurde slachtdieren en vlees naar Amersfoort te vervoeren. De andere auto werd in gebruik genomen voor het vervoer van armlastige patiënten en lijders aan besmettelijke ziekten. Het materieel van de ‘Soester Paardentram’ werd 24 juli V.M. 10.00uur door notaris A.O.Dammers ten verzoeke van de Gemeente Soest om contant geld verkocht. Een dag eerder was er kijkdag.
Wat te doen met de tramremise een leeg gebouw?
Burgmeester en Wethouders komen met verschillende voorstellen. De Raad wilde de brandweer in het gebouw onderbrengen,maar dit plan wordt al snel verlaten.

B en W boden een schrijven aan J. Geerestein aan mededelende de voorwaarden waaronder hij bereid is een autobusdienst Soest-Soesterberg te openen en de dienst Soest-Baarn uit te breiden.
Tegelijkertijd werd behandeld het voorstel van b en w tot verhuur van de remise aan de busondernemer J.de Geus uit Amsterdam. Over beide punten ontspon zich een discussie. Sommige raadsleden zijn voor Geerenstein om hem te laten uitbreiden en hem enige subsidie te verlenen. Anderen kozen er voor de vrije concurrentie haar loop te laten nu iemand uit Amsterdam zich aanbood om de remise te huren en kennelijk van plan was een autobus dienst te gaan exploiteren.
De remise werd uiteindelijk voor een jaar verhuurd aan J de Geus uit Amsterdam,voor een huurprijs van 1500 gulden per jaar. 
De tramremise was bepaald geen sieraad van de gemeente en een sta-in-de weg voor verdere plannen.
Door het toegenomen autoverkeer wil B en W de Torenstraat verbreden tot minimaal 5 meter met aan beide zijden een trottoir. In dat verband liep er al in januari 1925 een voorstel van B en W ruiling van grond aan te bieden aan de kerkvoogden van de oude kerk ned herv gemeente waardoor de torenstraat in de naaste toekomst een algehele verbetering kan ondergaan.
Wethouder van Elten kwam met een afgerond plan: De Torenstraat zal worden verbreed tot 7 meter met aan beide zijden een trotoir. Er zullen drie nieuwe winkels komen. Ook het VVV is blij met het plan om de foeilelijke tramremise slopen en daarvoor drie winkelhuizen bouwen aan de Torenstraat. De ruiling grond met kerk is gelukt en ook met de heer van Isselt. De oude kosterwoning stond op de plek die wij nog kennen als de schoenenwinkel van Jaap van Isselt,later als de sportzaak van Nic van Dam.
Uiteindelijk kon het afbreken van de voormalige tramremise en de oude kosterswoning der ned herv kerk beginnen. Zo verdween de Soester paardentram geruisloos uit het straatbeeld. Het had zijn tijd gehad.


Heeft u aanvullende informatie bij dit artikel, gelieve contact met ons op te nemen

Verdwenen Soest is mede mogelijk gemaakt door

Contact

Historische Vereniging Soest/Soesterberg
Steenhoffstraat 46
3764 BM Soest

Word lid

Lid worden van de Historische Vereniging Soest-Soesterberg.

Lid worden