Gepubliceerd 19-08-2009
Vandaag in Hervonden Soest een foto van pastoor H.G.Lommerse de sympathieke bouwpastoor van de Heilige Familie Kerk in Soest-Zuid. De derde rk-kerk van Soest waar hij zelf pastoor mocht worden.
Op 42 jarige leeftijd krijgt Rutgerus Gerardus Lommerse, kapelaan van de St. Nicolaasparochie te Utrecht ,van de Aartsbisschop van Utrecht opdracht een derde parochie in Soest te stichten. Hij moet de mogelijkheden onderzoeken en het nodige geld voor een nieuw te bouwen kerk bijeen zien te sprokkelen. Het is volop crisistijd. Soest maakt kennis met een bijzondere pastoor en de nieuwe pastoor maakt kennis met de Soesters.
Lommerse komt op Soest te wonen. In het adresboek van 1937 staat hij ingeschreven op Steenhoffstraat 39, de pastorie van de Petrus-en Pauluskerk. Naast de geestelijkheid van de parochie Soest moest de kapelaan uit Utrecht namens parochie Zuid overal zijn aanwezigheid tonen. We zagen hem in 1938 al bij de uitbreiding van de Mariaschool, zo was hij aanwezig bij de rk. toneeluitvoering van Kunst en Vermaak en ook present bij het afscheid van hopman Schalkx. Bij de viering van het St.Isidorus-feest, hield Lommerse op de feestavond van de Jonge Boeren en Tuinders Bond ,na het zingen van het Bondslied; “Ik heb u lief mijn akkerland”,een krachtige inleiding over “Deze tijd en wij”. Spreker schetste de ontstellende verwildering van deze tijd op alle gebied, waarbij het geloof en de goede zeden op de achtergrond worden gedrukt.
Geld, geld, geld
Het stond allemaal in de Soester Courant.Overal waar hij aanwezig was vroeg hij om de medewerking in de opbouw van de nieuwe parochie. Vooral geld ,geld en nog eens geld. Er kwamen giften in geld en natura vanuit de Soester parochies maar ook van de Soester bevolking. Ook zijn vorige parochies waren hun kapelaan niet vergeten en uit die hoek kwamen gelden binnen. In november 1938 kon de eerste spade voor de nieuwe kerk de grond in.
Twee jaar later werd de nieuwe kerk ingewijd en op 27 september 1939 kon Lommerse in zijn eigen pastorie op Soest-Zuid gaan wonen en aan de opbouw van zijn eigen parochie beginnen. Lommerse weet zich met enthousiaste mensen te omringen. Trouwe medewerkers van het eerste uur waren Mej.A.Strijdveen die in de pastorie de scepter zwaaide, de rechterhand van de pastoor. Verder koster Ben van de Linden die dit werk tijdelijk zou doen maar jaren bleef en Mej.Straver.
De foto van vandaag komt uit het album van Jan en Bep van Empelen. Jan en zijn zwager Wim Willemsen zijn jaren hulpkoster geweest. Jan van Empelen kosterde 45 jaar en Wim Willemsen 50 jaar. In het begin van hun trouwen lieten Jan en Bep van Empelen een nieuw huis aan de Schoutenkampweg bouwen en als goed katholiek lieten zij dat door de pastoor inwijden. Lommerse kwam met kwast en de wijwater , legde zijn pijp in de asbak en tijgt aan het werk. ‘Het hele huis kreeg een beurt. Terwijl hij druk bezig was met het inwijdingsritueel keek hij bezorgd om naar Jan en zei: Jan denk je wel om mijn pijp?.’
Priesterfeest
In augustus 1947 vierde pastoor R.G.Lommerse zijn 25 jarig Priesterfeest. De foto van vandaag is waarschijnlijk op die dag gemaakt. De avond voor de grote dag werd hij door zijn parochianen ingehaald op de grens van zijn parochie hoek Nieuweweg/Smitsweg. De stoet met vele verenigingen, bruidjes , ruiters te paard .opgeluisterd met muziek trekt langs Nieuweweg, Parklaan, Eikenlaan, Soesterbergsestraat, Ossendamweg, Schoutenkampweg, Plasweg , St. Willibrordusstraat naar de versierde kerk, waar een plechtig lof werd gehouden. De volgende morgen vrijdag 15 augustus werd om 10.00uur een plechtige H.Mis met assistentie opgedragen. Het koor zong de Mis “Te Mogamus Domine” van D.Thermignon.
‘s Middags was er een receptie aan de pastorie, waar een ieder, ook niet-parochianen, de gelegenheid werd geboden zijn Eerw. Persoonlijk te feliciteren.
Lommerse had zijn eigenaardigheden. Hij was conservatief ,hield niet van veranderingen. Vergaderingen werden in tien minuten afgedaan. Er werd nauwelijks iets genotuleerd. Liefst maar weer gauw met zijn alle schudjassen. Naast de ernstige gesprekken over veranderingen in de kerk werd er door de prettige sfeer in de pastorie ook veel gelachen. Opvallend in de parochie Zuid was, dat vrouwen in de kerk aan de rechterzijde hun plaatsen hadden en de mannen links. In alle andere kerken zaten de mannen rechts en de vrouwen links. Lommerse wilde vanuit de preekstoel gezien de mannen voor zich hebben. In 1963 werd geheel tegen de zin van Lommerse toch een vrouwenkoor opgericht, een jongenskoor was niet meer haalbaar. Hij vond het te gek dat vrouwen die taken gingen overnemen. Veranderingen werden door hem maar mondjesmaat toegestaan. Op de kooravonden werd wel verteld: Onze pastoor houdt maar van drie vrouwen, de Heilge Moeder Gods Maria, zijn eigen moeder en Elisabeth Bas, want dat was een hele lekkere sigaar.
Bont en blauw
De herinnering die de meeste mensen in Soest-Zuid van meneer pastoor Lommerse hebben is een wat forse man op de fiets, in het zwart gekleed, bril op neus,hoed op en een pijp in de mond. Hij fietste altijd op het midden van de weg of er geen verkeer was. Nu was het in die jaren aanmerkelijk stiller op de weg maar eens werd zijn fietsgedrag de pastoor toch fataal. Een vrachtwagen chauffeur zag de pastoor op de hoek Vondellaan/ Birkstraat over het hoofd en reed hem aan. Fiets in de kreukels en de pastoor kreunend op straat. Omdat hij perse niet met de ziekwagen naar het ziekenhuis afgevoerd wilde worden leverde de chauffeur de bont en blauwe pastoor netjes bij de pastorie af.
Als de pastoor 70 jaar is wordt het tijd om naar een opvolger om te zien. Moeilijk voor Lommerse om afstand te doen van zijn parochie. In 1966 wordt een opvolger benoemd,pastoor van Gendt, Lommerse gaat rusten. Samen met zijn trouwe huisgenote Mej.A.Strijdveen naar “Huize Oosterveld” te Elden ,bij Arnhem. Pastoor Rutgerus Gerardus Lommerse, de eenvoudige tuinderszoon, ruw van bast met een hart van goud,een diepgewortelde oude eik, moest zijn parochie achterlaten. Op 5 april 1968 overleden, 73 jaar oud. In het boekje “Vijftig Jaar Parochie H.Familie Soest-Zuid” wordt met recht en respect getypeerd als het middelpunt ‘De Aartvader van parochie Soest-Zuid‘.
Historische Vereniging Soest/Soesterberg
Steenhoffstraat 46
3764 BM Soest