Gepubliceerd 03-04-1991
Twee weken geleden zetten we de foto in de krant, afkomstig van de heer Haanstra, archivaris van Soest. Hij wilde vooral weten waar de foto was genomen, en hoe het met het klokje ging. Dank zij twee van onze lezers kunnen we hem (en u!) nu laten weten dat het heel goed gaat met het klokje. We hebben het zelfs zien hangen en het ziet er nog precies zo uit als op de foto! Alleen zat de zaak toch wel wat anders in elkaar dan we hadden gedacht.
Om te beginnen: de veronderstelling dat het iets met de Oude Kerk te maken zou hebben, bleek onjuist. Zelf het idee dat het in Soest was, is verkeerd. Maar waarom zit die foto dan in het archief van Soest? Welnu, de afgebeelde kapel (want dat is het) staat aan de Isselteseweg in Amersfoort, aanleunend aan het industrieterrein De Isselt, maar tot het jaar 1940 behoorde dit stuk Amersfoort aan Soest. Vandaar, dus.
De kapel, tenminste wat er van het originele bouwwerk over is, dateert uit 1339 en is daarmee één van de oudste gebouwen uit de omgeving, ouder dan bijvoorbeeld De Koppelpoort. Veel later, maar nog altijd eeuwen geleden, werd er een woonhuis aangebouwd, en in dit woonhuis werd de heer H. van Dijk, die ons alles vertelde en liet zien, 73 jaar geleden geboren. Hij woont er nu nog. Via een binnendeur is het kapelletje te bereiken, en het is ingericht als een soort mini-museum, gewijd aan de familie Van Dam van Isselt, nog steeds eigenaar van het pand plus de bijbehorende halve hectare grond. Het klokje hangt er, plus nog een aantal rouwborden (oftewel memorietafels) voor leden van de geslachten Van Dam en Van Isselt. Onder de kapel is nog een grafkelder.
In het verleden zijn er verschillende publicaties aan gewijd, zo vernamen we van onze lezer B. van Munster, die al jaren plakboeken bijhoudt over oudheidkundige aangelegenheden in Soest, met name als ze op de Oude Kerk betrekking hebben (wat in dit geval dus niet zo is). Bij hem kwamen we er ook achter dat Isselt vroeger een heerlijkheid is geweest, met een bewogen verleden. Het klokje (misschien zouden we beter klok kunnen zeggen, want het ding is toch wel zo’n dertig centimeter hoog) heeft oorspronkelijk in het torentje van de kapel gehangen, maar is daar in de oorlog uitgehaald en ondergedoken. Daarmee werd voorkomen dat het door de Duitsers werd omgesmolten tot ammunitie. Na de oorlog kwam er een ander klok in het torentje, en het originele exemplaar kreeg een plek aan de muur binnen de kapel, tussen de memorietafels.
Daar hing het toen de foto werd gemaakt en daar hangt het nu nog.
Het is een heel mooie klok, heel fijn versierd, o.a. met engelenkopjes en met het opschrift: Soli Deo Gloria, alleen U o God tot eer. Het werd gegoten in 1771, en dat is toch ook al weer even geleden. Het heeft een heldere, zuivere klank.
Dat was het dan weer deze week – een heel verhaal.
Dank aan de mensen die de moeite namen ons te informeren, en tot de volgende keer maar weer!
Historische Vereniging Soest/Soesterberg
Steenhoffstraat 46
3764 BM Soest