Gepubliceerd 02-05-2007
Vandaag in Hervonden Soest een vrolijke bevrijdingsfoto gemaakt op Koninginnedag 1945.
Op de foto de zoontjes Bertus en Kees voor de slagerswinkel van hun vader Elbert Bakker op de hoek van de Molenstraat /Nieuweweg, nu nog viswinkel ‘t Hoekje. Ze hebben de eerste prijs gewonnen in de categorie versierde fietsen.
Koninginnedag 1945 was feitelijk het eerste grote nationale feest na de bevrijding. Soest viert koninginnedag als nooit tevoren. Feesten georganiseerd door een comite samengesteld uit vertegenwoordigers van Soest-Vooruit en de vele buurtverenigingen van ons dorp Soest hadden alles uit de kast gehaald om er een groot feest van te maken.
Soest was vrij en stak de vlaggen uit en het Wilhelmus mocht weer luid gezongen worden.
Op het programma aan de vooravond, dankdiensten in alle kerken en P.V.O gaf een concert in het Rosarium. Voor de paar honderd winkeltjes die de Soester middenstand telde was een etalagewedstrijd uitgeschreven Verder op het programma een een optocht met versierde wagens die soms een een begrip of thema uitbeelde.
Men zag wagens dieVrede ; Mussert; Buchenwald ;Bevolkingsregister;Onderduikers e veel meer uitbeeldden. Het was een lange stoet waaraan gen einde leek te komen. In het openluchttheater traden Kloris en Roosje op en ‘s avonds een groot vuurwerk aan de Ferdinand Huijcklaan.
Dolle Dinsdag
Nederland maar ook Soest heeft lang op de bevrijding moeten wachten. Op Dolle Dinsdag in september 1944 dacht men al dat de mof spoedig zou capituleren maar Nederland boven de rivieren moest nog zeven maanden op het grote moment wachten. Een verschrikkelijke tijd van honger en een strenge winter kou volgde. Er was gebrek aan alles. Nederland was compleet leeggeroofd door de Duitsers en het verzet werd onbarmhartig gewroken en maakte veel slachtoffers. Eind maart kwamen de eerste tekenen van een mogelijk komende bevrijding. De legergroep Montgomery steekt de Rijn over en het front verschoof zich langzaam maar zeker in onze richting. In Soest herleeft de hoop. In april ’45 laten de Duitsers voedseldroppings toe. Mevrouw Smit schrijft in haar boek “Gelukkig in Soest”: De Engelse zender vertelde letterlijk op welke plaatsen de Duitsers verslagen waren
en dat was voor ons vanzelfsprekend goed nieuws. We zijn bevrijd!! Het leek er steeds op dat het echt zou gebeuren. En het gebeurde echt op 5 mei 1945, ik weet het nog goed. Jo Goedvolk kwam binnenlopen en pakte in de keuken twee pannendeksels en kletste die tegen elkaar, luid zingend: Oranje boven, oranje boven,leve de koningin. Zo kwam hij de kamer binnen” .
Met de ondertekening van capitulatie in Hotel de Wereld in Wageningen was de bevrijding een feit. Einde van bombardementen op vliegveld Soesterberg, einde van angst voor de mannen om opgepakt te worden en ook einde van de ruilhandel, Je kon al gauw weer normaal iets kopen voor geld.
Ruilhandel
Ruilhandel!! Een typisch voorbeeld uit het boekje van familie Smit aan de Klein Engendaalweg. Een kleine passage,onder het kopje, mijn schoenen opgegeten. “De schoenen gingen meteen in juli 1941 op de bon. De eerste oorlogjaren kreeg je één schoenenbon per jaar als ze het nodig vonden, later kon je helemaal geen schoenen meer krijgen, daarom was ik ontzettend blij met de nieuwe schoen die Piet bij Rapid voor mij had gekregen. (Piet, haar man was schoenmaker bij Rapid aan de Torenstraat.) Op zekere dag kwam een klant voor schoenreparatie aan de deur, meneer Brugman van de Eigendomweg.Zijn vrouw had schoenen nodig en hij had daar veel voor over.Hij was er blijkbaar ook achtergekomen, dat zijn vrouw en ik dezelfde maat hadden. Toen heeft hij Piet beloofd een halve mud aardappels (35 kilo) te zullen leveren in ruil voor mijn mooie schoenen.Ik vond het verschrikkelijk mijn mooie schoenen te moeten kwijtraken. Anderzijds moesten wij (gezin met vier kinderen) ook eten en dus heb ik het na veel wikken en wegen gedaan, maar ik vond het zo erg.......vooral toen de aardappels op waren.”
Voor de paar honderd winkeltjes die de Soester Middenstand telde was een etalagewedstrijd uitgeschreven. Nederland was leeggeroofd door de bezetter maar gelukkig na krap vier maanden bevrijding was er weer wat te etaleren. De distributie van levensmiddelen en goederen was nog wel een probleem. Alles bleef op de bon en dat zou nog een paar jaar duren.
Omdat bijna alle winkels en zaakjes die toen aan de etagalewedstrijd meededen na 62 jaar bevrijding voor negentig procent niet meer bestaan. Misschien is daarom voor de Soesters van toen de prijzenlijst van de deelnemers interessant.
Prijzen
1ste prijzen met eervolle vermelding:
J.J.van Hattum Burg.Grothestraat
Joh.Kraayenhage Steenhoffstraat.
1ste prijzen:
A. Reehorst Van Weedestraat
Joh. Mets Van Weedestraat
W.G.Zadelhoff Van Weedestraat
Het Modehuis Steenhofstraat
2de prijzen:
B.van de Linden Soesterbergschestraat
A. Kok.Van Weedestraat
J.J.Lenssen, Van Weedestraat
C.Alders, Steenhoffstraat
C.de Hooge, Koninginnelaan
M.van Asch, Van Weedestraat
3de prijs:
W.Groart, Van Weedestraat
Eervolle vermeldingen:
A.B.Overgoor Oude Utrechtscheweg
Slagerij de Tijdgeest, Soesterbergschestraat
W.Doorduin,Van Weedestraat
G.Jansen Van Weedestraat
C.J.Schaddelee, Torenstraat
J.Vonk, Burg.Grothestraat
J.M.van Oord,Kerkpad NZ
J.Geijtenbeek, Burg.Grothestraat
J.C.Brouwer,Steenhoffstraat
T.Deelen, Soesterbergschestraat
B.J.Buxdorff, Van Weedestraat
Mej.Van Veen, Molenstraat
W.Kok, Steenhoffstraat
J.W.Smit, Steenhoffstraat
W.P.Venema, F.C.Kuijperstraat
J.M.Hoppenbrouwers,Van Weedestraat
Historische Vereniging Soest/Soesterberg
Steenhoffstraat 46
3764 BM Soest